การเข้าถึงบริการทางการเงิน (financial inclusion) หมายถึง การที่บุคคล หรือ ธุรกิจ หรือ อุตสาหกรรม สามารถเข้าถึงผลิตภัณฑ์และ ‘บริการทางการเงิน‘ (financial services) ที่เป็นประโยชน์และตรงกับความต้องการ อันได้แก่ การรับฝากเงิน การรับชำระเงิน การให้สินเชื่อ เครดิต เงินกู้ การค้าประกัน และธุรกรรมทางการเงินอื่น ๆ ทั้งนี้เพื่อใช้ในการเริ่มต้นหรือขยายธุรกิจ ลงทุนในการศึกษาหรือเพื่อสุขภาพ จัดการความเสี่ยงทางการเงิน และรับมือกับผลกระทบทางการเงิน ที่จะช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตในระดับบุคคลได้
ในการพัฒนาอุตสาหกรรม อุตสาหกรรมและวิสาหกิจขนาดเล็กเข้าถึงบริการทางการเงินได้อย่างจำกัด ยังขาดโอกาสและแหล่งเงินทุนที่เข้าถึงได้ง่าย หรือมีต้นทุนที่เหมาะสมและยั่งยืน ทั้งที่อุตสาหกรรมขนาดเล็กนั้นมีบทบาทสำคัญอย่างมากต่อเศรษฐกิจของทุกประเทศ สถาบันทางการเงินต่าง ๆ จึงมีการให้บริการทางการเงินที่เน้นกลุ่มครัวเรือนที่มีรายได้ต่ำและวิสาหกิจขนาดย่อม ที่เรียกว่า ‘บริการทางการเงินในระดับรากฐาน’ หรือ ‘microfinance’ ซึ่งจะเพิ่มโอกาสให้บุคคลและธุรกิจกลุ่มนี้มากขึ้น
ตามรายงานของธนาคารโลก และ OECD ได้ให้เหตุผลหลายประการในการอธิบายว่าทำไมการพัฒนาอุตสาหกรรมขนาดเล็ก อย่างวิสาหกิจรายย่อย (micro-, small- and medium-sized enterprises: MSMEs) สามารถช่วยโลกบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) ได้ ด้วยเหตุเพราะ MSMEs มีบทบาทสำคัญในเศรษฐกิจของประเทศส่วนใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศกำลังพัฒนา และเป็นการสร้างงานสร้างอาชีพที่สำคัญให้เศรษฐกิจประเทศดังกล่าว และยังสามารถช่วยลดความยากจน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ชนบทและในหมู่ผู้หญิงและกลุ่มผู้ด้อยโอกาสอื่น ๆ ส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจที่ครอบคลุมและยั่งยืน การเพิ่มโอกาสในการจ้างงานและการทำงานที่ดีโดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับคนยากจน การพัฒนาอุตสาหกรรมที่ยั่งยืนและนวัตกรรม และสร้างแรงผลักดันเชิงบวกเพื่อคุณภาพชีวิตที่สูงขึ้น การศึกษาที่ดีขึ้น และสุขภาพที่ดีสำหรับทุกคน
นอกจากนั้น การเข้าถึงบริการทางการเงิน ไม่เพียงเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาอุตสาหกรรมเท่านั้น แต่ยังเป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนการพัฒนาที่ยั่งยืนในมิติสังคมอื่นๆ ด้วย ดังที่คำนี้ได้ปรากฏในเป้าประสงค์ของหลายๆ เป้าหมาย SDG ทั้ง #SDG1 ขจัดความยาก (1.4) #SDG2 ยุติความหิวโหย (2.3) #SDG5 ความเท่าเทียมทางเพศ (5.a) และ #SDG8 งานที่มีคุณค่า และการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ (8.3, 8.10) ในแง่ของการทำให้มั่นใจว่าทุกคนจะสามารถเข้าถึงการบริการทางการเงินอย่างทั่วถึงและเท่าเทียม
บริการทางการเงิน ปรากฏใน #SDG9 – เป้าประสงค์ 9.3 เพิ่มการเข้าถึงบริการทางการเงิน โดยรวมถึงเครดิต ในราคาที่สามารถจ่ายได้ให้แก่อุตสาหกรรมและวิสาหกิจขนาดเล็ก โดยเฉพาะในประเทศกำลังพัฒนา และให้เพิ่มการผนวกกลุ่มเหล่านี้เข้าสู่ห่วงโซ่มูลค่าและตลาด
Target 9.3: Increase the access of small-scale industrial and other enterprises, in particular in developing countries, to financial services, including affordable credit, and their integration into value chains and markets
SDG Vocab รู้จักคำศัพท์ รู้จัก SDGs
หมายเหตุ – คำอธิบายข้างต้นสรุปโดยทีมงาน เพื่อให้อ่านแล้วทำความเข้าใจง่ายเท่านั้น
ไม่แนะนำให้นำไปอ้างอิงในเชิงวิชาการ
แหล่งที่มา :
รายงาน สกว. สำรวจสถานะ SDGs เป้าหมายที่ 9 (2560)
UFA2020 Overview: Universal Financial Access by 2020
World Bank – Financial Inclusion
SMEs and SDGs: challenges and opportunities
UN Metadata – SDG 9
