เนื่องด้วยวิกฤตการณ์มากมายที่เกิดขึ้นทั้งความขัดแย้งทางภูมิรัฐศาสตร์ โรคระบาด มลภาวะ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ที่ส่งผลกระทบต่อประชากรทุกวัยในปัจจุบัน โดยเฉพาะประชากรในกลุ่มเจเนอเรชันอัลฟา (Generation Alpha) ซึ่งเป็นเด็กรุ่นที่เติบโตท่ามกลางภัยคุกคามด้านสภาพอากาศ จากงานวิจัยระบุว่าเด็กที่เกิดในปี 2563 อาจเผชิญกับเหตุการณ์สภาพภูมิอากาศสุดขั้ว โดยเฉพาะคลื่นความร้อน มากกว่าเด็กที่เกิดในปี 2503 ถึง 7 เท่า เพื่อสร้างการเรียนรู้ให้แก่เด็ก ๆ SDG Recommends ฉบับนี้ ชวนผู้อ่านเรียนรู้เกี่ยวกับ ‘Climate Change’ ไปด้วยกัน ผ่านหนังสือ 7 เล่มที่ถูกคัดสรรโดย Greenqueen มาแล้วว่าดี ควรค่าแก่การอ่านสำหรับเด็กและทุกคน
เล่มที่ 1 – The Lorax
ผู้เขียน: Dr. Seuss
หนังสือนิทานสุดคลาสสิกสำหรับเด็ก ที่ถูกตีพิมพ์ตั้งแต่ปี 2514 เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับตัวละครหลัก Lorax ที่เป็นตัวแทนนักเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อม ที่จะมาปกป้อง ต้นทรัฟฟูล่า (Truffula) จากนายทุนที่จะมาทำลายสิ่งแวดล้อมอย่าง Once-ler โดยเนื้อเรื่องกล่าวถึงอันตรายจากความโลภของมนุษย์ที่นำมาสู่การทำลายสิ่งแวดล้อม การตัดไม้ทำลายป่า และการหวังผลกำไรระยะสั้นโดยไม่คำนึงถึงผลกระทบในอนาคต ซึ่งสอดแทรกเนื้อหาความรู้เกี่ยวกับนิเวศวิทยาที่เข้าใจง่าย ช่วยกระตุ้นให้ผู้อ่านอยากมีส่วนร่วมในการปกป้องสิ่งแวดล้อม
เล่มที่ 2 – Moth: An Evolution Story
ผู้เขียน: Isabel Thomas
เป็นหนังสือนิยายและวรรณกรรมสำหรับเด็ก ปี 2562 โดย Isabel Thomas และภาพประกอบโดย Daniel Egnéus เนื้อหาได้อธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ผ่านวิวัฒนาการของผีเสื้อกลางคืน ด้วยภาพอันทรงพลัง ซึ่งรวบรวมการต่อสู้เพื่อความอยู่รอดของสัตว์ โดยแสดงให้เห็นว่าสิ่งมีชีวิตต้องการสิ่งแวดล้อมเพื่อความอยู่รอด แต่ด้วยวิวัฒนาการของมนุษย์และสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป ส่งผลให้การปรับตัวและเปลี่ยนแปลงของสิ่งมีชีวิตในการมีชีวิตอยู่รอด ตัวอย่างเช่นผีเสื้อกลางคืน มีวิวัฒนาการให้ปีกเปลี่ยนสีเข้มขึ้น เพื่อให้สามารถพรางตัวได้ดีบนต้นไม้ที่ปกคลุมไปด้วยเขม่า ซึ่งเนื้อหาได้บอกเล่าเรื่องราวอันน่าทึ่งเกี่ยวกับการปรับตัวต่อสภาพภูมิอากาศและมลพิษทางอุตสาหกรรมที่เกิดขึ้น
เล่มที่ 3 – Sofia Valdez, Future Prez
ผู้เขียน: Andrea Beaty
หนังสือที่ยอดเยี่ยมสำหรับนักกิจกรรมด้านสภาพภูมิอากาศรุ่นใหม่ เนื้อหาได้กล่าวถึงเรื่องราวของโซเฟีย นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 และคุณปู่ที่ประสบอุบัติเหตุจากหลุมฝั่งกลบขยะในพื้นที่ Mount Trashmore ทำให้ได้รับบาดเจ็บที่ข้อเท้าไม่สามารถไปส่งเธอที่โรงเรียนได้อีกต่อไป ทำให้ โซเฟีย ที่เป็นตัวละครหลักหาวิธีจัดการอันตรายจากพื้นที่แห่งนี้ จึงจุดประกายแนวคิดที่จะพลิกโฉมพื้นที่ทิ้งขยะให้กลายเป็น ‘สวนสาธารณะ’ ผ่านการวางแผนและระดมความคิด แต่กลับถูกปฏิเสธนำมาสู่เรื่องราวของการยืนหยัดว่าเด็กคนหนึ่งสามารถทำอะไรได้บ้างในการพลิกโฉมพื้นที่แห่งนี้ เพื่อเป็นแรงบันดาลใจว่าไม่มีใครเด็กเกินไปที่จะเปลี่ยนแปลงโลก
เล่มที่ 4 – Our House is on Fire
ผู้เขียน: Jeanette Winter
หนังสือที่ถ่ายทอดเรื่องราวจากสุนทรพจน์อันโด่งดัง ในปี 2562 ของ Greta Thunberg จากการเคลื่อนไหวเพื่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของกลุ่ม Gen Z ซึ่งเป็นแรงบันดาลใจนำการเดินทางของ Greta มาถ่ายทอดเรื่องราวผ่านคำอธิบายและภาพประกอบ โดยบอกเล่าสิ่งที่ Greta ได้เรียนรู้และวิธีการแสดงความเคลื่อนไหวเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เช่น Greta จะหยุดเรียนทุกวันศุกร์ไปนั่งประท้วงที่หน้าทำเนียบรัฐบาล เพื่อให้นักการเมืองหรือคนทั่วไปตระหนักถึงความเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ และแสดงให้เห็นว่าเยาวชนสามารถนำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงได้
เล่มที่ 5 – Princess Olivia Investigates: The Wrong Weather
ผู้เขียน: Lucy Hawkins
ซีรีส์ใหม่ล่าสุดสำหรับนักอ่านรุ่นเยาว์ โดยนักเขียนหนังสือขายดี Lucy Hawkins บอกเล่าเรื่องราวผ่านตัวละครของเจ้าหญิง Olivia แห่งอาณาจักรอเลซ ซึ่งตัดสินใจออกจากราชวงศ์มาท่องโลกสำรวจธรรมชาติ แต่แล้วก็กลับพบเรื่องราวที่น่าตกใจเมื่อโลกภายนอกนั้นเต็มไปด้วยภัยธรรมชาติมากมายไม่ได้สวยงามอย่างที่คิด ทั้งแสงแดดที่ร้อนแผดเผา เมฆหนาทึบและฝนตกหนัก รวมถึงขยะที่เกลื้อนกลาดอยู่เต็มแม่น้ำ เมื่อเห็นดังนั้น Olivia ได้ตระหนักว่าเป็นไปไม่ได้เลยที่ผู้คนและสัตว์ในอาณาจักรอเลซจะปรับตัวกับสภาพอากาศสุดขั้ว จุดประกายให้เธอทำภารกิจในการแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เรื่องราวได้สอดแทรกความรู้และข้อเท็จจริงจากนักวิทยาศาสตร์ให้ผู้อ่านได้เข้าใจง่าย
เล่มที่ 6 – The Magic School Bus and the Climate Challenge
ผู้เขียน: Joanna Cole และ Bruce Degen
หนังสือชุดซีรีส์ที่เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ ซึ่งเนื้อหาจะพาผู้อ่านไปเจาะลึกข้อเท็จจริงเกี่ยวกับภาวะโลกร้อน เพื่อให้เด็ก ๆ เข้าใจถึงวิกฤติและวิธีที่จะช่วยโลก โดยสะท้อนผ่านตัวละคร Ms. Frizzle ที่จะพาไปท่องโลกในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ บรรยายให้เห็นถึงภาพธารน้ำแข็งที่กำลังละลายทั่วโลกและระดับน้ำทะเลที่เพิ่มขึ้นจากภาวะโลกร้อนที่เกิดขึ้น
เล่มที่ 7 – Climate Change, the Choice is Ours
ผู้เขียน: David Miles
หนังสือการเรียนรู้เชิงโต้ตอบ บรรยายผ่านภาพประกอบสีสันสดใส มีเนื้อหาเข้าใจง่าย ผ่านรายละเอียดการแบ่งเนื้อหาฝั่งซ้ายที่ให้ข้อมูลผู้อ่านในการสำรวจสาเหตุจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและผลกระทบที่ตามมา เช่น การตัดไม้ทำลายป่า ก๊าซเรือนกระจก ระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น สภาพอากาศสุดขั้ว การเกษตร และอื่น ๆ ขณะที่เนื้อหาด้านขวาของหน้า จะมีวงล้อหมุนที่ให้ผู้อ่านได้เลือกหมุนลูกศรในทุกหน้า แล้วชวนคิดไปพร้อมกันว่าจะดำเนินการหรือแก้ไขปัญหาใดเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในประเด็นปัญหานั้น
● อ่านข่าวและบทความที่เกี่ยวข้อง
– ทำความเข้าใจกับ ‘zero-waste’ ผ่านหนังสือ 5 เล่ม ที่จะช่วยให้การรู้จักจัดการขยะดียิ่งขึ้น
– รู้จัก SDG15 ผ่านลิสต์หนังสือภาษาอังกฤษที่คัดสรรโดย UN เนื้อหาอ่านสนุก เสริมความรู้ เหมาะกับเด็กอายุ 6-12 ปี
– รู้จัก SDG16 เพื่อสร้างสังคมสงบสุข ผ่านลิสต์หนังสือภาษาอังกฤษที่คัดสรรโดย UN เนื้อหาอ่านสนุก เสริมความรู้ เหมาะกับเด็กอายุ 6-12 ปี
– รู้จัก SDG17 เพื่อสร้างสังคมแห่งความร่วมมือ ผ่านลิสต์หนังสือภาษาอังกฤษที่คัดสรรโดย UN เนื้อหาอ่านสนุก เสริมความรู้ เหมาะกับเด็กอายุ 6-12 ปี
ประเด็นดังกล่าวเกี่ยวข้องกับ
#SDG3 สุขภาพเเละความเป็นอยู่ที่ดี
– (3.9) ลดจำนวนการตายและการเจ็บป่วยจากสารเคมีอันตรายและจากมลพิษและการปนเปื้อนทางอากาศ น้ำ และดิน ให้ลดลงอย่างมาก ภายในปี 2573
#SDG4 การศึกษาที่มีคุณภาพ
– (4.7) สร้างหลักประกันว่าผู้เรียนทุกคนได้รับความรู้และทักษะที่จำเป็นสำหรับส่งเสริมการพัฒนาอย่างยั่งยืน รวมไปถึงการศึกษาสำหรับการพัฒนาอย่างยั่งยืนและการมีวิถีชีวิตที่ยั่งยืน สิทธิมนุษยชน ความเสมอภาคระหว่างเพศ การส่งเสริมวัฒนธรรมแห่งความสงบสุขและไม่ใช้ความรุนแรง การเป็นพลเมืองของโลก และความชื่นชมในความหลากหลายทางวัฒนธรรมและการที่วัฒนธรรมมีส่วนช่วยให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืน ภายในปี 2573
#SDG11 เมืองและชุมชนที่ยั่งยืน
– (11.6) ลดผลกระทบทางลบต่อสิ่งแวดล้อมต่อหัวประชากรในเขตเมือง รวมถึงการให้ความสนใจเป็นพิเศษต่อการจัดการคุณภาพอากาศ การจัดการของเสียของเทศบาล และการจัดการของเสียอื่น ๆ ภายในปี 2573
– (11.7) จัดให้มีการเข้าถึงพื้นที่สาธารณะสีเขียว ที่ปลอดภัยครอบคลุมและเข้าถึงได้ โดยถ้วนหน้า โดยเฉพาะผู้หญิง เด็ก คนชรา และผู้มีความบกพร่องทางร่างกาย ภายในปี 2573
#SDG13 การรับมือกับการเปลี่ยนเเปลงสภาพภูมิอากาศ
– (13.2) บูรณาการมาตรการด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในนโยบาย ยุทธศาสตร์ และการวางแผนระดับชาติ
แหล่งที่มา: Generation Eco: 7 of the Best Climate Change Books for Kids – Greenqueen
ผลงานนี้ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ภายใต้โครงการกลยุทธไตรพลังในการดำเนินการเพื่อสุขภาวะและการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย
