ฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป หรือ ยูโร 2024 (UEFA EURO 2024) เดินทางมาถึงรอบ 8 ทีมแล้ว ระหว่างที่หลายคนรอลุ้นด้วยใจระทึกว่าทีมใดจะคว้าชัยชูถ้วยได้สำเร็จ SDG News ฉบับนี้ชวนมาส่อง ‘ความยั่งยืน’ ซึ่งฟุตบอลยูโรปีนี้ขับเคลื่อนและให้ความสำคัญ
หลักคิดที่เกี่ยวกับการพัฒนาที่ยั่งยืนซึ่งถูกนำมาใช้เป็นแนวทางการดำเนินงานสำหรับทัวร์นาเมนต์นี้ ได้แก่
- การบูรณาการ (integration) : ให้ความยั่งยืนเป็นหัวใจสำคัญของการวางแผนและดำเนินการ โดยเร่งรัดการลงทุนและมาตรการต่าง ๆ ให้เป็นไปตามยุทธศาสตร์ ESG 2024 ของยุโรป (EURO 2024 Environmental, Social and Governance (ESG) strategy) ซึ่งสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนขององค์การสหประชาชาติ (United Nation)
- ประสบการณ์ (experience) : นำเอาแนวปฏิบัติอันดีของสมาคมฟุตบอลเยอรมนี (Deutscher Fußball-Bund : DFB) และสหพันธ์ฟุตบอลยุโรป (Union of European Football Associations: UEFA) มาใช้สร้าง ‘ทัวร์นาเมนต์ที่ยั่งยืน’ ส่งต่อสู่โลกอนาคต
- ความร่วมมือ (collaboration) : เชื่อมต่อและร่วมกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหมด ตั้งแต่สมาคมของแต่ละประเทศ นักฟุตบอล ผู้ชม เมืองเจ้าภาพ องค์กรท้องถิ่น และหุ้นส่วนทั้งหลาย เพื่อสานสร้างผลกระทบร่วมกัน โดยเฉพาะสถานที่จัดการแข่งขันในปีนี้ ทั้ง 10 แห่ง จะเน้นความยั่งยืนโดยทำงานร่วมกับอาสาสมัคร 50 คน เพื่อนำแนวทางความยั่งยืนไปปฏิบัติ
- ความตระหนักรู้ (awareness) : แคมเปญและการริเริ่มที่น่าสนใจ ปีนี้มุ่งสร้าง ‘จิตสำนึกสาธารณะ’ (public awareness) เกี่ยวกับประเด็นความยั่งยืนทางสังคมและสิ่งแวดล้อม
ขณะที่การดำเนินการเพื่อให้เกิดความยั่งยืนในทัวร์นาเมนต์ที่น่าจดจำ ได้พุ่งเป้าไปที่ 3 เรื่องหลัก ได้แก่
ด้านสิ่งแวดล้อม เน้น 3 เรื่อง ได้แก่
- ปฏิบัติการเพื่อจัดการกับสภาพภูมิอากาศ (climate action) โดยให้คำมั่นสัญญาว่าจะลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (carbon footprint) ผ่านการปรับตารางการแข่งขัน การเดินทางและขนส่งอัจฉริยะ (รวมถึงการสร้างแรงจูงใจการเดินทางด้วยรถไฟ) และการมีมาตรวัดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก นอกจากนี้ยังมีการรับผิดชอบต่อการปล่อยคาร์บอนที่ไม่ได้ผ่านการจัดตั้งกองทุนสหภาพภูมิอากาศเพื่อชดเชยอีกด้วย
- โครงสร้างพื้นฐานที่ยั่งยืน (sustainable infrastructure) : สนามจัดการแข่งขันและสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ ได้รับการปรับปรุงให้มีความยั่งยืน ทำให้การใช้น้ำและพลังงานมีประสิทธิภาพสูงสุด
- เศรษฐกิจหมุนเวียน (circular economy) : ยึดเอาโมเดลเศรษฐกิจหมุนเวียนมาใช้ โดยจัดการปัญหาขยะใน 10 สนามกีฬาที่ใช้แข่งขัน ด้วยหลักการ 4 R ได้แก่ การใช้ซ้ำ (reusing) การลดการใช้ (reducing) รีไซเคิล (recycling) และ การคัดแยกสิ่งที่ใช้ซ้ำได้นำกลับมาใช้ใหม่ (recovering)
ด้านสังคม เน้น 3 เรื่อง ได้แก่
- สิทธิมนุษยชน (human rights) : ยึดแนวทางตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน โดยมุ่งมาตรการที่จะสร้างหลักประกันถึงสวัสดิภาพและความปลอดภัยของผู้เข้าร่วมการแข่งขันและผู้ชม รวมถึงการมีกลไกตอบสนองการร้องเรียนที่รวดเร็ว เพื่อต่อต้านการเลือกปฏิบัติ ปกป้องผู้ชม และให้การช่วยเหลืออย่างทันท่วงที
- การเข้าถึง (accessibility) : ร่วมมือในการจัดการให้คนทุกคนสามารถเข้าถึงการแข่งขันได้อย่างสะดวก
- ความหลากหลายและความครอบคลุม (diversity and inclusion) : ทำให้ทุกคนได้รับการต้อนรับและปฏิบัติที่ดีตลอดการแข่งขัน
ด้านธรรมาภิบาล เน้น 3 เรื่อง ได้แก่
- ความโปร่งใส (transparency) : ยึดหลักความโปร่งใส ความรับผิดชอบ และภาระรับผิดชอบ มาใช้เพื่อสร้างงานการแข่งขันที่สอดคล้องกับหลักการสากล
- การรายงาน (reporting) : หลังจบการแข่งขัน รายงานเฉพาะสำหรับการดำเนินการยุทธศาสตร์ ESG จะเผยแพร่ผ่านช่องทางออนไลน์
- การเรียนรู้และแบ่งปัน (learning and sharing) : มีการแบ่งปันความรู้และแนวปฏิบัติที่ดีในการถกสนทนาระหว่างเมืองเจ้าภาพ หุ้นส่วน และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย เพื่อก่อร่างสร้างมรดกที่ยั่งยืนส่งต่อสู่โลกในอนาคต
แนวคิดและการดำเนินงานของทัวร์นาเมนต์ฟุตบอลระดับภูมิภาคและได้รับความสนใจจากคนทั่วโลกเช่นนี้ นับอีกก้าวสำคัญของวงการกีฬาที่หันมาให้ความสำคัญการขับเคลื่อนเพื่อร่วมบรรลุ SDGs ซึ่งที่ผ่านมาทัวร์นาเมนต์กีฬาระดับโลก เช่น ฟุตบอลโลก 2022 และ โอลิมปิก 2020 ก็พยายามดำเนินการมาแล้ว
● อ่านข่าวและบทความที่เกี่ยวข้อง
– ชวนอ่านรายงานความก้าวหน้าด้านความยั่งยืนของฟุตบอลโลก 2022: จากวิสัยทัศน์เปิดประตูการพัฒนาถึงการผลักดัน 5 เสาหลักเพื่อความยั่งยืน
– Human Rights Watch เผยแพร่คู่มือสิทธิมนุษยชนสำหรับผู้สื่อข่าวในมหกรรมฟุตบอลโลก 2022
– ESCAP เผยเเพร่รายงานฉบับใหม่ ชี้เเรงงานในเอเชีย-เเปซิฟิกกว่า 2.1 พันล้านคน เข้าไม่ถึงงานที่มีคุณค่าเเละการคุ้มครองทางสังคม
– Voice of SDG Move | 01 พัฒนาการของศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์: ประวัติศาสตร์ของรากฐานแห่งความยั่งยืน
– ILO รับข้อตกลงแรงงานระดับโลกฉบับแรก เสริมคุณค่าด้านสภาพการทำงานและสิทธิ ให้ครอบคลุมนักฟุตบอลอาชีพทั้งชายและหญิง
ประเด็นดังกล่าวเกี่ยวข้องกับ
#SDG7 พลังงานที่สะอาด และเข้าถึงได้
– (7.2) เพิ่มสัดส่วนของพลังงานหมุนเวียนในสัดส่วนพลังงานของโลก (global energy mix) ภายในปี พ.ศ. 2573
#SDG9 โครงสร้างพื้นฐาน นวัตกรรม เเละอุตสาหกรรม
– (9.4) ยกระดับโครงสร้างพื้นฐานและปรับปรุงอุตสาหกรรมเพื่อให้เกิดความยั่งยืน โดยเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากรและการใช้เทคโนโลยีและกระบวนการทางอุตสาหกรรมที่สะอาดและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น โดยทุกประเทศดำเนินการตามขีดความสามารถของแต่ละประเทศ ภายในปี 2573
#SDG11 เมืองเเละชุมชนที่ยั่งยืน
– (11.6) ลดผลกระทบทางลบต่อสิ่งแวดล้อมต่อหัวประชากรในเขตเมือง รวมถึงการให้ความสนใจเป็นพิเศษต่อการจัดการคุณภาพอากาศ การจัดการของเสียของเทศบาล และการจัดการของเสียอื่น ๆ ภายในปี 2573
#SDG13 การรับมือกับการเปลี่ยนเเปลงสภาพภูมิอากาศ
– (13.2) บูรณาการมาตรการด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในนโยบาย ยุทธศาสตร์ และการวางแผนระดับชาติ
#SDG16 ความสงบสุข ยุติธรรม และสถาบันเข้มแข็ง
– (16.6) พัฒนาสถาบันที่มีประสิทธิผล มีความรับผิดชอบ และโปร่งใสในทุกระดับ
– (16.10) สร้างหลักประกันว่าสาธารณชนสามารถเข้าถึงข้อมูลและมีการปกป้องเสรีภาพขั้นพื้นฐาน โดยเป็นไปตามกฎหมายภายในประเทศและความตกลงระหว่างประเทศ
#SDG17 ความร่วมมือเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
– (17.17) สนับสนุนและส่งเสริมหุ้นส่วนความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาครัฐ-ภาคเอกชน และประชาสังคม สร้างบนประสบการณ์และกลยุทธ์ด้านทรัพยากรของหุ้นส่วน
แหล่งที่มา : UEFA EURO 2024: Sustainability in action (UEFA)
ผลงานนี้ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ภายใต้โครงการกลยุทธไตรพลังในการดำเนินการเพื่อสุขภาวะและการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย
