ผู้คนทั่วโลกต่างพึ่งพาทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพ เพื่อตอบสนองความต้องการในชีวิตประจำวันไม่ว่าจะเป็นอาหาร เชื้อเพลิง ยารักษาโรค ที่อยู่อาศัย และเครื่องนุ่งห่ม โดยสัตว์ป่าและพืชป่าถือเป็นทรัพยากรธรรมชาติสำคัญที่มนุษย์ต้องพึ่งพา ทุกวันที่ 3 มีนาคมของทุกปี ถูกกำหนดให้เป็น ‘วันสัตว์ป่าและพืชป่าโลก’ (World Wildlife Day) ซึ่งในปีนี้จัดขึ้นภายใต้แนวคิด “Wildlife Conservation Finance: Investing in People and Planet” หรือ “การเงินเพื่อการอนุรักษ์สัตว์ป่าและพืชป่า: การลงทุนในผู้คนและโลก” พร้อมเน้นย้ำถึงความสำคัญของการจัดหาเงินทุนสำหรับการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ
วันสัตว์ป่าและพืชป่าโลกถูกรับรองอย่างเป็นทางการโดยสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติในสมัยที่ 68 ณ นครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ในปี 2556 เพื่อรำลึกถึงวันลงนามในอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (CITES) ซึ่งตรงกับวันที่มีการลงนามรับรองอนุสัญญา CITES ที่กรุงวอชิงตันในปี 2516 โดยมีวัตถุประสงค์ให้เป็นวันแห่งการเฉลิมฉลองและเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับสัตว์ป่าและพืชป่าโลก ผ่านความร่วมมือของทุกภาคส่วน
สัตว์ป่าและพืชป่ามีบทบาทสำคัญในการรักษาสมดุลของระบบนิเวศ ควบคุมกระบวนการของระบบนิเวศตามธรรมชาติ และสนับสนุนความหลากหลายทางชีวภาพ ซึ่งรู้หรือไม่ว่าป่าไม้ ถือเป็นที่อยู่อาศัยของต้นไม้กว่า 60,000 ชนิด สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกถึงร้อยละ 80 และนกถึงร้อยละ 75 ของชนิดพันธุ์ทั่วโลก ทั้งนี้ป่ายังเป็นแหล่งหล่อเลี้ยงชีวิตของประชากรกว่า 1,600 ล้านคน ผ่านทุนทางธรรมชาติในรูปแบบของอาหาร ยารักษาโรค และรายได้ ซึ่งมากกว่าครึ่งหนึ่งของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (gross domestic product หรือ GDP) ทั่วโลกต้องพึ่งพาทรัพยากรธรรมชาติในการเติบโตทางเศรษฐกิจ ดังนั้นการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพจึงเป็นภัยคุกคามที่สำคัญต่อเสถียรภาพทางการเงิน เช่น อุตสาหกรรมประมงมีส่วนสร้างอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจมากกว่า 10% ของ GDP ในบางประเทศ แต่ปัจจุบันมากกว่าหนึ่งใน 3 ของปริมาณปลาในทะเลถูกจับมากเกินขนาด นำไปสู่ปัญหาการว่างงาน เศรษฐกิจที่ถดถอย และการทำประมงผิดกฎหมาย
นอกจากนี้ยังถูกคาดการณ์ว่าสัตว์และพืชมากกว่า 1 ล้านชนิดที่ต้องเผชิญกับภัยคุกคามต่อการเสี่ยงที่จะสูญพันธุ์ เนื่องจากวิกฤตการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ และมลพิษ ซึ่งทำให้ต้องเร่งจัดหาเงินลงทุนในการอนุรักษ์และฟื้นฟูสัตว์ป่าและพืชป่าเหล่านี้ ดังนั้น วันสัตว์ป่าและพืชป่าโลก จึงพยายามเน้นย้ำแนวคิดเรื่องการเงินเพื่อการอนุรักษ์สัตว์ป่าและพืชป่าอย่างยั่งยืน โดยใช้เครื่องมือทางการเงินและการลงทุนที่เป็นไปได้ เช่น ตราสารหนี้ (Bond) ตราสารทุน (Equity) การแปลงหนี้เป็นทุน (Debt-for-Nature swaps) และการจ่ายค่าตอบแทนการให้บริการของระบบนิเวศ (Payment for Ecosystem Services: PES) มาใช้ในการอนุรักษ์ทรัพยากรมธรรมชาติและยับยั้งการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพที่เกิดขึ้น
● อ่านข่าวและบทความที่เกี่ยวข้อง ●
– รายงาน WWF เผยประชากรสัตว์ป่าทั่วโลกหายไปเกือบ 3 ใน 4 ภายใน 50 ปี
– สัตว์-พืช กว่าล้านสายพันธุ์เสี่ยงสูญพันธุ์เร็วขึ้น ผลจาก climate change เเละมลพิษ กระทบระบบนิเวศทั่วโลก
– COP 27 ย้ำการปกป้อง ‘ความหลากหลายทางชีวภาพ’ เชื่อมโยงกับ ‘การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ’ เป็นเรื่องที่ไม่อาจแยกออกจากกัน
– การประชุม CMS COP14 เตือนสัตว์อพยพทั่วโลกกำลังลดลง-เสี่ยงสูญพันธุ์ เหตุจากกิจกรรมของมนุษย์
– SDG Updates | Plant-Based Diet กุญแจสำคัญเพื่อรักษาความหลากหลายทางชีวภาพของโลก
ประเด็นดังกล่าวเกี่ยวข้องกับ
#SDG12 การผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืน
– (12.2) บรรลุการจัดการที่ยั่งยืนและการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพ ภายในปี พ.ศ. 2573
#SDG13 การรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
– (13.1) เสริมภูมิต้านทานและขีดความสามารถในการปรับตัวต่ออันตรายและภัยพิบัติทางธรรมชาติที่เกี่ยวข้องกับภูมิอากาศในทุกประเทศ
– (13.2) บูรณาการมาตรการด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในนโยบาย ยุทธศาสตร์ และการวางแผนระดับชาติ
#SDG15 ระบบนิเวศบนบก
– (15.4) สร้างหลักประกันว่าจะมีการอนุรักษ์ระบบนิเวศภูเขาและความหลากหลายทางชีวภาพของระบบนิเวศเหล่านั้น เพื่อเพิ่มพูนขีดความสามารถของระบบนิเวศในการสร้างผลประโยชน์อันสำคัญต่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ภายในปี พ.ศ. 2573
– (15.5) ปฏิบัติการที่จำเป็นและเร่งด่วนเพื่อลดการเสื่อมโทรมของถิ่นที่อยู่ตามธรรมชาติ หยุดยั้งการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ และภายในปี พ.ศ. 2563 ปกป้องและป้องกันการสูญพันธุ์ของชนิดพันธุ์ที่ถูกคุกคาม
– (15.7) ปฏิบัติการอย่างเร่งด่วนเพื่อจะยุติการล่าและการขนย้ายชนิดพันธุ์พืชและสัตว์คุ้มครอง และแก้ปัญหาทั้งอุปสงค์และอุปทานต่อผลิตภัณฑ์สัตว์ป่าที่ผิดกฎหมาย
แหล่งที่มา:
– What is World Wildlife Day? – (wildlifeday)
– World Wildlife Day EN (United Nations)
– 3 มีนาคม ของทุกปีคือ วันสัตว์ป่าและพืชป่าโลก (World Wildlife Day) – (WildAid Thailand ช่วยสัตว์ป่า)